Activeer het bodemleven en haal alles uit je grond
Een gezonde bodem is dé basis voor een biodiverse tuin. Hoe goed je bodem het doet, hangt af van 4 factoren: structuur, zuurtegraad, organische stof en bodemleven. Hier gaan we dieper in op het bodemleven. Daarmee bedoelen we alles wat leeft in de grond, van kleine insecten tot organismen zo klein dat je ze niet met het blote oog kan waarnemen. Zij spelen allemaal een cruciale rol in de natuurlijke kringloop en bepalen mee de gezondheid van de grond.
Het bodemleven bestaat uit bacteriën, schimmels, insecten, wormen, nematoden en nog veel meer organismen. Die broeihaard aan leven heeft een enorme impact op de staat van je bodem en de groei van je planten. Want dat bodemleven zet organische mest, gewasresten en groenbemesters om tot voedingsstoffen die onmisbaar zijn voor onze planten.
Hier maken we doorgaans een onderscheid tussen twee categorieën. We lichten de belangrijkste soorten van de beide categorieën even op.
Micro-organismen
- Bacteriën
Eencellige organismen zonder celkern, de grootste aanwezige groep in de bodem. Ze breken organisch materiaal af en leveren nutriënten tot in de wortels van de planten. - Schimmels
Ze verbeteren de bodemstructuur, zodat water en lucht in de bodem kunnen doordringen. Schimmels zijn heel belangrijk voor de humusopbouw. Schimmels hebben een luchtige grond nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen. - Protozoa
Eencellige micro-organismen die een celkern bevatten (eukaryoten). De belangrijkste functie van protozoa: ze maken nutriënten beschikbaar voor de plant door het ‘grazen’ op micro-organismen. - Nematoden
Nematoden voeden zich met micro-organismen zoals schimmels, bacteriën, algen of andere rondwormen, en organisch afval. Ze vormen daarmee een belangrijke schakel in de natuurlijke voedselketen. Sommige nematoden worden zelfs gebruikt als biologische insectenbestrijder voor gewassen.
Macro-organismen
- Worm
Een regenworm graaft tunnels in de bodem. Hij eet de grond op, verteert die en zet het om tot voedingsstoffen. Op die manier brengt de regenworm voedsel én zuurstof in de bodem. - Springstaart
De springstaart eet afgestorven plantaardig materiaal, schimmels en bacteriën en zet het om naar organische stof en voedingsstoffen voor planten en ander bodemleven. En bovendien kunnen springstaarten stoffen aanmaken die bacteriën die ziektes verspreiden, bestrijden. - Pissebed
De pissebed is een afvalopruimer. Hij eet vooral dood organisch materiaal, zoals afgestorven bladeren en rottend hout. Doet hij dit niet, dan krijgen planten en andere dieren minder voedingstoffen. - Nematoden
Een duizendpoot jaagt actief op kleine dieren die zich verschuilen onder stenen, rotte planten of hout. Zelf wordt hij gezocht door muizen, kevers en spinnen. Hij is dus een onmisbare schakel in de natuurlijke voedingscyclus.
Tips voor een actief bodemleven
- Zorg voor een luchtige bodem
- Zorg voor een bodem rijk aan organische stof
- Hou de zuurtegraad op peil
- Vermijd chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest
